Prueba

Permanent URI for this communityhttps://gordailua.ueu.eus/handle/123456789/1

Browse

Browsing Prueba by Issue Date

Filter results by year or month
Now showing 1 - 20 of 19045
  • No Thumbnail Available
    Item
    Prueba
    (2024) Alejandro Melián
  • No Thumbnail Available
    Item
    Euskararen Sorkuntza Automatikoa: lehen urratsak
    Agirrezabal Zabaleta, Manex; Gonzalez Dios, Itziar; Lopez Gazpio, Iñigo
    Lan honetan euskararen sorkuntza automatikoan eman diren lehen urratsak azaltzen ditugu.Urratshoriek azaltzeko, hiru ikerketa-lerrotan egin diren lanak aurkezten ditugu:i) poesiaren sorkuntzan,ii) testuen sinplifikazioan eta iii) galderen sorkuntzan.Atzerriko hizkuntzetan egin den lana azalduondoren, ikerketa-lerro horietan hizkuntzaren sorkuntza nola erabiltzen den banan-banan deskribatzendugu adibideekin batera.Azkenik, etorkizunerako planteatu ditugun erronkak eta soluzio posibleakzerrendatzen ditugu.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Markatzaile diskurtsiboak ikasle entzuleek espainiar zeinu-hizkuntzan ekoiztutako testuetan
    Moiua , Ainhoa; Garcia Azkoaga, Ines M.; Ozaeta Elortza, Arantzazu
    Ikerketa honek espainiar zeinu-hizkuntzako interpretazioko ikasle entzuleek testuetan erabiltzen dituzten markatzaileak aztertzea du helburu nagusi. Ikasleek erabiltzen dituzten markatzaileak espainiar zeinu-hizkuntzako erreferentziazko praktika sozialekin alderatzen dira, hau da, gorrek ekoiztutako testuekin. Ikusi dugu ikasle entzuleek erabilitako markatzaileak gorrek erabilitakoetatik desberdintzen direla: eskuzko markatzaileek presentzia handiagoa dute entzuleen testuetan eta horrekin batera, markatzaile espazialak urriagoak dira eta eskuzko markatzaileez lagunduta agertzen dira. Ondorioei dagokienez, espainiar zeinu-hizkuntzaren modalitate espazialak eragin zuzena duela konexioan ikusi da eta hizkuntzaren ikaste-prozesuan kontuan izan beharreko ezaugarria litzateke.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Ama-hizkuntza gaztelania duten euskara-ikastun helduen euskal txistukarien oharmena eta ekoizpena
    Segura , Maitane
    Lan honetan L1 gaztelania duten eta euskara ikasten ari diren pertsona helduen euskal txistukarien oharmen eta ekoizpen prozesuak aztertu dira. Euskarak sei txistukari ditu, gaztelania estandarrak bi txistukari dituen bitartean. Horregatik, lehenik eta behin, ikastun hauek euskal txistukariak nola hautematen dituzten aztertu da: txistukari hauetako bi ̶ /s̺ / y /tʃ/ ̶ beren L1aren sistema fonologikoaren parte ere badira, baina beste lauak ̶ /s̻ /, /ʃ/, /ts̻ / y /ts̺ / ̶ ez dira beren L1ean existitzen. Bestalde, txistukari hauen ekoizpena ere aztertu da ikastun berdinen kasuan eta emaitzak akustikoki aztertu dira. Azkenik, oharmen-analisian eta analisi-akustikoan lortutako emaitzen arteko konparaketa egin da bi prozesuen artean paralelotasunik dagoen, edo aitzitik, prozesu batek bestearen garapenean eraginik ez duen egiaztatzeko.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Hizkuntzaren prozesamendua garun-eremu motorrean
    Urteaga Aldalur, Miren
    Hizkuntzaren Teoria Motorraren arabera, hizkuntzaren prozesamenduak prozesamendu motorreandu bere jatorria. Teoria hau frogatu nahian, mugimenduen prozesamenduari lotutako hainbat ezaugarrihizkuntzaren prozesamenduan ere ari dira aurkitzen. Esaterako, orain arte mu uhinen (8-13 Hz)portaera mugimenduen prozesamenduari lotuta soilik ikertu da. Hemen aurkezten den EEGesperimentu honek sintaxiak eta semantikak mu uhinengan duen eragina aztertzen du. 2x2diseinua du eta bere emaitzen arabera, sintaktikoki konplexuagoak diren esaldiek (ezezkoek)sinpleagoek baino (adierazpenekoek) mu uhinen desinkronizazio handiagoa sortzen dute garun-eremu motorrean (garun-area aurre-zentrala). Emaitza hauek Hizkuntzaren Teoria Motorrababesten dute, hizkuntzak mu uhinengan prozesamendu motorrak bezalako eragina duela erakustenbaitute.
  • No Thumbnail Available
    Item
    “Gu”ak Trantsizioan: Euskal Herriko lau kultura politiko nagusien memoria eta nortasuna (1975-1980)
    Landaberea Abad, Eider
    Gizarte osoak partekatuko duen iraganaren ikuspegi eta interpretazio bakarra aurkitzeko ezintasunak agerian uzten du iraganari begiratzeko hainbat modu daudela; iraganari begiratzeko ikuspegi anitz eta desberdin horiek nortasun nazionalen, hots, partaidetza-sentimendu desberdinen konfigurazioan dautza. Horretan oinarrituta eta hortik abiatuta planteatzen dugu Trantsizioko euskal gertalekuko lau kultura politiko adierazgarrienen –hala nola, abertzaletasun historikoaren (EAJ-PNV), estatuko ezkerraren (PSE-PSOE), Espainiako zentro-eskuinaren (UCD) eta ezker abertzalearen (EE eta HB)– memorien azterketa oinarri izan duen doktorego-tesia. Honen laburpena da hurrengo lerroetan irakurgai izango duzuena.
  • No Thumbnail Available
    Item
    [õ] sudurkarituaren igoera ekialdeko euskalkietan
    Egurtzegi , Ander
    Lan honetan euskarazko /o/ erdiko atzeko bokalaren igoera aztertzen da. Bilakabide hau fonetikokisudurkarituriko [õ]-ren igoera bezala deskriba daitekeela proposatuko da. Hots-eredu hau batez erezubereran eta erronkarieren garatu zen, nahiz eta ekialdeko beste euskalkietan ere aurki daitekeen.Hots aldaketa hau sudurkaritasunaren berezko anbiguotasun fonetikoaren bitartez azaltzeaproposatuko da, ambigutasun hau F1-en eremuan “formante sudurkariak” gehitzeak eragiten duela.Laburbilduz, lan honek deskribapen fonologikoak erraz azaltzen ez duen baina fonetikoki arazorikgabe azal daitekeen hots-eredu bat aurkezten du, fonetikaren garrantzia ikerketa historiko etafonologikoan azpimarratzen delarik.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Euskarazko denbora-egituren tratamendu automatikorako azterketa
    Altuna Diaz, Begoña
    Hizkuntzaren prozesamenduan (HP) balio handikoa da denbora-informazioa, horrek kokatzen baititutestuko gertaerak kronologian edo horien iraupena adierazten baitu.Erauzitako informazio horigertaerak noiz jazo diren jakiteko baliatu ahal izango da, baita gertaerak denboran zehar ordenatuedo etorkizunean zer gertatuko den aurrikusteko. Horiek lortzeko, ordea, denbora-egiturak eta eurenezaugarriak identifikatu eta tresna informatikoentzat atzigarri egin behar dira eta zeregin horietarakohizkuntza-baliabideak eta konputazio-baliabideak sortu behar dira.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Konbitzul: euskarazko eta gaztelaniazko izen+aditz konbinazioen datu-basea
    Iñurrieta Urmeneta, Uxoa
    Konbitzul datu-basea azterketa linguistiko baten emaitza da, eta euskarazko eta gaztelaniazko izen+aditzkonbinazioak biltzen ditu, euren ordainekin eta beste hainbat datu linguistikorekin batera. Lan honek,batetik, azterketa linguistikoaren berri ematen du, eta, bestetik, datu-basean bilaketak egiteko sortudugun interfaze publikoaren ezaugarriak azaltzen ditu.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Euskararako HPSG gramatikaren lehen proposamena
    Alkorta Agirrezabala, Jon
    Sintaxi konputazionala Hizkuntzalaritza Konputazionala ikerlerroko adarretako bat da. Bere helburuasintaxiko ezagutza formalizatzea da. Sintaxi konputazionalean, sintaxia formalizatzeko hainbat formalis-mo daude, ezaugarri eta helburu ezberdinekin. Artikulu honetan, euskararako HPSG gramatikaren lehenurratsak azalduko ditugu eta bidean izandako arazoak eta bilatutako konponbideak kontatuko ditugu.
  • No Thumbnail Available
    Item
    EAEko alderdi politikoen hizkuntza politikak eta hizkuntza ideologiak 1980-2012
    Goirigolzarri Garaizar, Jone
    Euskara eta gaztelaniaren arteko bizikidetza linguistikoaren auzia bizi-bizirik dago Euskal Autonomia Erkidegoko (EAE) eztabaida politikoan. Ezbai-gune zentralak bi dira: batetik, hizkuntzok gizarte mailan bete beharreko funtzioak eta, bestetik, berau egikaritzeko moduak. Eztabaidaren oinarriak ezagutu ahal izateko alderdi politikoen leku-hartze linguistikoen azterketa burutu da. Horretarako, hizkuntzen gaineko alderdien proposamen politikoak eta ikusmolde ideologikoen ikerketa bateratua bideratu da. Artikulu honetan EAEko bost familia politikoen 1980-2012 arteko EAEko Legebiltzarrerako hauteskunde programen eduki azterketaren diseinua eta zenbait emaitza laburtzen dira.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Iraupen luzeko irakasleriaren garapenaren eraginkortasuna: irakasleriaren kontzepzioetan, hurbilketan eta kultura instituzionalean. UPV/EHUko ERAGIN kasuaren azterketa
    Madinabeitia Ezkurra, Alba
    Artikulu honek unibertsitateko irakasleriaren garapenaren (IG) kontzeptu konprensiboan du abiapuntua1, eta ERAGIN garapen estrategiaren inpaktua du aztergai. Horretarako bi inpaktu-eremu hartzen dira kontutan, batetik irakasleriaren maila indibiduala eta bestetik antolakuntza zein erakunde arloan. Azterketa hau burutzeko metodologia aktiboen (arazoetan, proiektuetan eta kasuetan oinarritutako ikaskuntza) garapenerako ERAGIN programaren lehendabiziko promozioa hartuko da kasu gisa. Iraupen luzeko estrategiaren (350 ordu) bidez eta ko-mentoria taldeen funtzionamenduan oinarrituz, ikerlan enpirikoak IG-ak irakasleriaren ikas-irakaskuntza kontzepzioetan eta hurbilketan izandako inpaktuaz ageriko ebidentziak ematen ditu, baina baita ikas-irakaskuntzaren inguruan ikertzeko (scholarship of teaching and learning) eta irakaskuntza eremuetan liderra izateko gaitasunaz ere. Honako alderdiok erakundearen antolakuntza mailako aldaketan murgiltzen gaituzte eta curriculum hibridoaren pausokako gauzapenaren alde lan egiten dute. Beraz, artikuluan zehar honakoak aztertuko ditugu: gure asmoak eta hauek sostengatzen dituzten oinarri teorikoak, ikerketa honek duen kokapen enpirikoa, aplikatutako metodologia, erdietsitako emaitzak eta amaitzeko jaso ditugun ondorio orokorrak eta etorkizunera planteatutakoak.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Unitate fraseologikoen itzulpena: alemana-euskara. Corpusean oinarritutako analisia
    Sanz Villar, Zuriñe
    Artikulu honek alemanetik euskaratutako unitate fraseologikoen itzulpena izango du aztergai.Horiegin ahal izateko, 3,5 milioi hitz inguru dituen corpus digitalizatu, lerrokatu eta eleanitza sortudugu, AleuskaPhraseo corpusa, alegia. Itzulpen moduak –hau da, sorburu- eta xede-testuaren artekoharremanak– berebiziko garrantzia dauka gure kasuan, itzulpen asko –batez ere haur eta gazte literaturan(HGL)– zeharka, zubi-bertsio batetik abiatuta, egin izan direlako, eta egiten direlako. Corpusean, baiustez zuzenean bai ustez zeharka itzuli diren testuak jaso ditugu, bien artean dauden berdintasun etadesberdintasunak deskribatzeko asmoz. Horretaz gain, HGLko eta helduen literaturako (HL) testuakitzultzearen artean alderik ba ote dagoen ere aztertuko dugu.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Generoa, diskriminazioa eta erresistentzia: espetxeratutako emakumeen agentzian sakonduz, kasu baten azterketa abiapuntu
    Ruiz Torrado, Maria
    Espetxeratutako emakumeentzat kartzela instituzio sexista, androzentrikoa eta diskriminatzailea da, ondorioz, genero-desberdinkeria eta harreman desorekatuak (bir)sortzen dituena. Hala eta guztiz ere, emakumeek itxialdiaren eta askatasun-gabetzearen zailtasunei eta mugei –nola edo hala– aurre egiteko erresistentzia-praktikak gauzatzen dituzte. Artikulu honetan, batzuk eta besteak landuko ditugu, hots, genero-bereizkeriak zein emakume presoen eraldaketa-estrategiak. Horretarako oinarri izango ditugu Kartzela genero-erakundea: emakume presoen bizipenak, erresistentziak eta estrategiak doktore-tesia, eta, bereziki, preso baten testigantza, Marcela izena emango dioguna.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Izen eta Aditzen frekuentziak SVO eta SOV hizkuntzetan
    Pastor Santamaria, Luis
    Hizkuntza guztiek desberdintzen dute Izen eta Aditz kategoria sintaktikoak eta unibertsaltasun horretan oinarrituz hainbat ikerketek erakutsi dute badagoela korrelazio bat hizkuntzen artean bi kategori hauen eta zenbait ezaugarri linguistikoen artean: komunztadura eta hitz-ordena. Hemen erakusten dugu izen-aditz erratioen datuak hainbat hizkuntzetan. Hori lortzeko, corpus digitalak erabili dira eta hizkunza bakoitzeko corpusa 300.000 hitzez osatuta dago, prentsa artikuluez osatuta. Emaitzek erakusten dute badagoela korrelazio bat izen-aditz erratioaren eta hitz-ordenaren artean: izen-aditz erratioa baxua duten hizkuntzek OV dira eta erratio handia dutenek VO. Halaber, emaitzek ez dute erakusten inolako korrelaziorik izen-aditz erratioaren eta komunztaduraren artean.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Corpusetan oinarritutako hiztegi elebidun berria sortzen
    Lindemann , David; San Vicente Roncal, Iñaki
    Lan honetan, hiztegigintza egitasmo berria aurkezten dugu, EHUn garatzen ari dena: Euskara-alemanerazko EuDeLex hiztegi elebidun elektronikoa, hizkuntza-ikasleei zuzentzen dieguna. Sarrera,hizkuntza-bikote honentzako hiztegi berria baten beharrari dagokio.EuDeLex egitasmoak ez du eguneratu edo egokitu litekeen aurrekaririk. Hala ere, baliabidelagungarriak ditugu hiztegia sortu eta editatzean: alde batetik, datu-base lexikografiko nahiz corpuselebakarrak, eta bestetik, sortu berri diren euskara-alemanerazko corpus paraleloak. Hiztegiarenmakroegitura eta mikroegitura osatzeko corpusetan oinarritutako eman ditugun ikerketa-urratsakaurkezten ditugu.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Lapurdi itsas hegiko euskara: hiru ezaugarri fonologikoren azterketa
    Duhalde De Serra, Maitena
    Lapurdi itsas hegiko euskarari buruzko ezagutzaren sakontzea, bere sailkapena zehaztea eta euskara bera ikertzea dira gure xedeak. “Kostatar” deitu mintzairaren hobeki ezagutzeko helburuarekin, hiru ezaugarri fonologiko hautatu eta aztertu ditugu: hasperena, hiatusa (i + a eta u + a) eta i bokalak eta j bokalerdiak eragindako asimilazio bustidura. Horretarako, hautatu lekukoekin bildu ditugun datuak, baita gure esku diren inguruko hizkeren ikerlanak ere kontuan hartu ditugu. Lan hau ondoko hilabeteetan landu eta sakondu nahi dugun deskribapen osoago baten lehen urratsa da.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Komunitatea eta Periferia: euskal arte politikoa XXI. mendean
    Pascual Cuesta, Garazi
    Artea eta politikaren arteko harremana zaila izan da eta euskal kasua ez da ezberdina izan: euskal abangoardiak borroka politikorako balio zuten sinbolo ugari utzi zituen, gaur egun, oraindik ere euskal gizartean bizirauten dutenak. Euskal artea sare artistiko globalean kokatu daiten diskurtso identitarioa alde batera utzi eta abangoardiaren rekodifikazioa egin behar du, periferiaren artearen aldarrikapenaz eta komunitatearen teoriaz baliatuta.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Elgoibarko leku izenen argia
    Pinacho , Amaia; Alaba , Nerea
    Artikulu honetan azalduko dugun ikerketaren helburua da Elgoibarko hizkuntzaren muga dialektalaren inguruan argi-izpi bat lortzea. Horretarako, 2009tik 2011ra artean Elgoibarren, bertan, bildutako toponimoak ditugu aztergai. Toponimo, leku-izen, horiek denboran zehar (XV.mendetik gaur arte) izan duten eboluzioa ikertu dugu, ondoren, eboluzio horretan oinarrituta zenbait ondorio dialektal atera ditugu. Adierazi beharrekoa da azterketa, nagusiki, toponimo horien lexikoan oinarritu dugula.
  • No Thumbnail Available
    Item
    EAEko Gizarte Zerbitzu Sistemaren konplexutasunaren faktore erabakigarriak eta zerbitzuen lurralde esleipenean honek dituen ondorioak
    Arrieta Frutos, Felix
    EAEko gizarte zerbitzuen sistema modu ezberdinean egituratu da Lurralde Historiko bakoitzean. Doktorego tesi honen helburua honen zergatiak aztertzea da, EAEko sistema politiko federalak gizarte zerbitzuen sistema egituratzean izan duen eraginean arreta berezia jarriz. Datuetatik eratorriz, lurralde ezberdintasunak ziurtatuko dira eta sisteman eragile diren pertsonak elkarrizketatuz honen zergatietan sakondu.